"Nguồn ATX: Mất nguồn cấp trước 5V Stanby"

Mất điện áp 5V STB là do nguồn cấp trước không hoạt động, có thể do các nguyên nhân sau đây.

* Mất điện áp 300V DC bên sơ cấp

- Khi nguồn bị các sự cố như chập đèn công suất, chập các đi ốt chỉnh lưu sẽ gây nổ cầu chì và mất điện áp 300V DC



Nếu chập các đi ốt trong cầu đi ốt chỉnh lưu sẽ dẫn đến nổ cầu chì hoặc đứt
điện trở nhiệt, làm mất điện áp 300V DC



Nếu chập các đèn công suất của nguồn chính sẽ gây nổ cầu chì, đứt điện trở nhiệt và kéo theo gây chập các đi ốt chỉnh lưu, mất điện áp 300V DC

* Nguồn cấp trước không dao động.
- Nguồn cấp trước sẽ bị mất dao động khi bị các sự cố như đứt điện trở mồi, bong mối hàn đèn công suất và các điện trở, tụ điện hồi tiếp để tạo dao động.


- Nếu đứt điện trở mồi hoặc bong chân R, C hồi tiếp thì nguồn cấp trước sẽ mất dao động, mất điện áp ra
- Nếu bong chân đèn công suất thì mạch cũng mất dao động và mất điện áp ra
- Nếu chập đèn công suất thì sẽ nổ cầu chì, đứt điện trở nhiệt và có thể làm chập các đi ốt chỉnh lưu điện áp AC 220V
- Nếu chập hoặc đứt các đi ốt chỉnh lưu điện áp ra cũng làm mất điện áp 5V STB


Xem lại bài học liên quan đến quan đến bệnh này

Bước 3 - Tháo vỉ máy ra và kiểm tra
Bạn cần kiểm tra tất cả các linh kiện được chú thích như hình dưới đây.
- Kiểm tra cầu chì xem có bị đứt không ?
- Kiểm tra điện trở nhiệt (có điện trở khoảng 4,7Ω ) xem có bị đứt không ?
- Kiểm tra các đi ốt chỉnh lưu xem có bị đứt hay bị chập không ?
- Kiểm tra các đèn công suất xem có bị chập không ?
- Kiểm tra hai con đi ốt chỉnh lưu đầu ra xem có bị chập hay đứt không ?



Cần kiểm tra các linh kiện được chú thích như hình trên.

Các trường hợp hư hỏng và phương pháp sửa chữa

Trường hợp 1
- Không phát hiện thấy các linh kiện trên bị chập hay đứt

- Cấp điện vào đo vẫn thấy có điện áp 300V (hoặc đo trên các tụ lọc vẫn thấy có 150V trên mỗi tụ)Sửa chữa 
* Nếu vẫn có điện áp 300V DC đầu vào nghĩa là các đèn công suất không bị chập, cầu chì và các đi ốt vẫn tốt.
* Mất điện áp ra là do nguồn bị mất dao động, vì vậy bạn cần kiểm tra kỹ các linh kiện sau:

- Kiểm tra kỹ điện trở mồi, trường hợp này đa số là do hỏng điện trở mồi. (chú ý - điện trở mồi phải thay đúng trị số hoặc cao hơn một chút)





Điện trở mồi được đấu từ điện áp 300V đến chân B hoặc chân G đèn công suất

- Hàn lại đèn công suất, điện trở và tụ hồi tiếp

- Đo kiểm tra hai đi ốt chỉnh lưu đầu ra, nếu thấy chập thì bạn thay đi
ốt mới (chú ý - đây là đi ốt cao tần)



Sau khi sửa xong, bạn cấp điện cho bộ nguồn và đo điện áp trên sợi dây mầu tím nếu có điện áp 5V thì nguồn Stanby mà bạn sửa đã hoạt động tốt.

_______________________________________________________________________________________

Trường hợp 2
- Phát hiện thấy đứt cầu chì, chập một hoặc nhiều đi ốt, thậm chí đứt cả điện trở nhiệt.
- Đo đèn công suất của nguồn cấp trước thấy bị chập CE hoặc chập DS, hai đèn công suất của nguồn chính vẫn tốt.



Các bước sửa chữa 
* Tháo đèn công suất đang bị chập ra ngoài và chỉ thay đèn mới vào sau khi đã sửa xong mạch đầu vào và đã có điện áp 300V DC.


Tháo đèn công suất đang bị chập ra ngoài

* Thay các đi ốt bị chập hoặ bị đứt
* Thay điện trở nhiệt (nếu đứt), nếu không có ta có thể thay bằng điện trở sứ 4,7Ω /10W
* Thay cầu chì (lưu ý cần thay cầu chì chịu được 4 Ampe trở lên)


Thay thế cầu chì, điện trở nhiệt và các đi ốt chỉnh lưu bị hỏng

=> Sau đó cấp điện cho bộ nguồn, đo điện áp trên hai tụ lọc nguồn chính xem có điện áp chưa và có cân bằng không ?



- Đo điện áp trên hai tụ lọc phải có điện áp 150V và điện áp trên hai tụ phải bằng nhau.

- Trường hợp đo thấy điện áp trên hai tụ bị lệch, bạn cần phải thay hai con điện trở đấu song song với hai tụ này.

- Nếu điện áp trên hai tụ điện vẫn bị lệch thì bạn cần phải thay hai tụ điện mới.

- Nếu điện áp trên hai tụ này bị lệch thì nguồn cho dòng yếu và hay bị chết các đèn công suất của nguồn chính.

* Kiểm tra kỹ các linh kiện xung quanh đèn công suất xem có bị hỏng không ?



- Khi đèn công suất bị chập thường kéo theo các linh kiện khác bám vào chân B và chân E của đèn công suất bị hỏng theo.

- Cần kiểm tra kỹ các điện trở bám vào chân E và các đi ốt, Transistor bám vào chân B

=> Các linh kiện xung quanh nếu thấy hỏng ta cần thay thế ngay.

* Bước sau cùng là lắp đèn công suất vào vị trí

Lưu ý :
- Khi thay đèn công suất bạn cần chú ý, có hai loại đèn được sử dụng trong nguồn cấp trước là đèn BCE (đèn thường) và đèn DSG (Mosfet)
- Nếu bạn thay nhầm hai loại đèn trên thì nó sẽ bị hỏng hoặc không hoạt động
- Bạn có thể thay một đèn công suất tương đương (nếu không có đèn đúng số)
- Đèn tương đương là đèn có cùng chủng loại BCE hay DSG và được lấy từ vị trí tương đương trên một bộ nguồn khác, hoặc bạn có thể tra cứu các
thông số: U max - điện áp cực đại, I max - dòng cực đại, và P max - công suất cực đại, các thông số trên nếu chúng tương đương là thay
được.

Địa chỉ tra cứu đèn Mosfet ở đây

* Cấp điện cho bộ nguồn và đo điện áp 5V STB trên dây mầu tím



Sau khi sửa xong, bạn cấp điện cho bộ nguồn và đo điện áp trên sợi dây mầu tím nếu có điện áp 5V thì nguồn Stanby mà bạn sửa đã hoạt động tốt.

________________________________________________________________________________________

Trường hợp 3
- Phát hiện thấy đứt cầu chì, chập một hoặc nhiều đi ốt, đứt điện trở nhiệt.
- Đo đèn công suất của nguồn cấp trước thấy bình thường nhưng hai đèn công suất của nguồn chính bị chập CE

Các bước sửa chữa 
* Tháo hai đèn công suất của nguồn chính đang bị chập ra ngoài



Tháo hai đèn công suất ra ngoài

* Sau đó bạn thay thế cầu chì, điện trở nhiệt và các đi ốt bị hỏng.


Thay thế cầu chì, điện trở nhiệt và các đi ốt bị hỏng
=> Sau đó cấp điện cho bộ nguồn, đo điện áp trên hai tụ lọc nguồn chính xem có điện áp chưa và có cân bằng không ?



- Đo điện áp trên hai tụ lọc phải có điện áp 150V và điện áp trên hai tụ phải bằng nhau.

- Trường hợp đo thấy điện áp trên hai tụ bị lệch, bạn cần phải thay hai con điện trở đấu song song với hai tụ này.

- Nếu điện áp trên hai tụ điện vẫn bị lệch thì bạn cần phải thay hai tụ điện mới.

- Nếu điện áp trên hai tụ này bị lệch thì nguồn cho dòng yếu và hay bị chết các đèn công suất của nguồn chính.

* Đo kiểm tra điện áp 5V STB trên dây mầu tím


Sau khi sửa xong, bạn cấp điện cho bộ nguồn và đo điện áp trên sợi dây mầu tím
nếu có điện áp 5V thì nguồn Stanby mà bạn sửa đã hoạt động tốt.

* Bước sau cùng là bạn thay hai đèn công suất mới cho nguồn chính.
- Bạn có thể thay các đèn công suất tương đương (nếu không có đèn đúng số)
- Đèn tương đương là đèn có cùng chủng loại BCE được lấy từ vị trí tương đương trên một bộ nguồn khác, hoặc bạn có thể tra cứu các thông số: U
max - điện áp cực đại, I max - dòng cực đại, và P max - công suất cực đại, các thông số trên nếu chúng tương đương là thay được.

Địa chỉ tra cứu đèn Mosfet ở đây 

Ở trường hợp 3 này - nguyên nhân chập hai đèn công suất thường do điện áp trên hai tụ lọc nguồn chính bị lệch, vì vậy khi kiểm tra thấy các
đèn công suất của nguồn chính bị chập, bạn cần kiểm tra kỹ hai tụ lọc nguồn và hai điện trở đấu song song với chúng, sau khi thay thế các tụ
và điện trở này, điện áp đo được trên hai tụ phải bằng nhau và bằng 150V

Ví dụ - Nếu đứt R3 ở trên thì điện áp trên hai tụ sẽ lệch nhau, trên tụ C1 chỉ có 100V trong khi tụ C2
có 200V, trường hợp này khi chạy sẽ gây hỏng các đèn công suất của nguồn chính sau ít phút hoạt động

Khi các tụ lọc này bị khô cũng gây ra cho điện áp ở điểm giữa bị lệch, vì vậy bạn cần kiểm tra kỹ các tụ lọc nếu điện áp trên hai tụ này lệch nhau

Xem lại bài học về kiểm tra tụ điện ở đây

Nguồn: hocnghe.com.vn